Wandelexcursie Tanthofkade
13 juni 2015. De jaarlijkse excursie van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden ging dit jaar te voet over de eeuwenoude
Tanthofkade, een
wandeling van ongeveer zes kilometer. Het is
best uniek dat deze oude kade nog redelijk ongeschonden aanwezig is in het
landschap van Midden-Delfland, terwijl de
bebouwing van Den Hoorn en Delft in de afgelopen vijftig jaar behoorlijk oprukte.
Directe aanleiding voor deze excursie was het
Historische Jaarboek
Schipluiden 2014 waarin twee artikelen over de Tanthofkade
zijn opgenomen.
De geschiedenis van de Tanthofkade werd beschreven door Jacques Moerman en de
natuurwaarden van de Tanthofkade door Cor Nonhof (KNNV).
Het jaarboek is te koop in
Museum Het Tramstation in Schipluiden.
De excursie begon bij de Hoornseweg in Den Hoorn, waar de Tanthofkade begint en
Jacques Moerman de wandeling inleidde. De Tanthofkade is aangelegd in de tweede helft van de
twaalfde eeuw om het reeds ontgonnen gebied ten westen van de Delftsche
Schie te beschermen tegen wateroverlast. Op oude kaarten is te zien dat Den
Hoorn weinig meer was dan enkele panden rondom een dam in de Kickert, die de
Tanthofkade met de Dijkshoornseweg verbond.
Op de dam was een overtoom aanwezig om bootjes over de dam te trekken. Op de noordelijke hoek
van de Tanthofkade stond al vóór 1462 een kapel toegewijd aan Maria. Op de
andere hoek ligt al eeuwenlang een herberg met een boerderij; nu is daar
Café Delfland. Jacques Moerman vertelde ook over de vroegere buitenplaats
Stilgenoegen van houthandelaar Breur, die op de plaats van de kapel heeft
gestaan. Breur was eigenaar van enkele houtzaagmolens in Den Hoorn. Volgens
Moerman is het de bedoeling van de gemeente het eerste, wat rommelige, stukje Tanthofkade
meer aanzien te geven met begroeiing zodat het beter aansluit bij het
vervolg van de Tanthofkade.
De historische onderbouwing.
Met ferme pas werd begonnen aan de wandeling; meteen vijftig meter verder
was er kort aandacht voor het nieuwe wijkje met naam Balkengat, genoemd naar
het vroegere balkengat behorende bij de aan de andere kant van de Gaag
gelegen houtzaagmolens; een balkengat is een plas waar boomstammen nat
worden gehouden.
Op weg naar het olifantenpad naast de busbaan.
Al snel werd Den Hoorn verlaten en langs een olifantenpaadje kruiste de
groep de busbaan in de Reinier de Graaffweg naar het vervolg van de
Tanthofkade die langs de Delftse wijk Buitenhof loopt. Hier krijgt het
onverharde pad een authentiek uiterlijk met hoge begroeiing met bomen en
struiken aan de kant van de hoge flats en kruidige bermen. Af en toe wordt
door de verschillende (amateur)-biologen de soortenrijkdom besproken. Ter
hoogte van IJsbaan Bertus en Partycentrum "Onder Ons" wordt het pad een
echte kade met aan beide zijden een sloot en veel begroeiing met bomen als
knotwilgen en knotessen. Langs het pad veel voorjaarsbloemen als
fluitenkruid, dagkoekoeksbloem en kleefkruid; het was uitkijken voor de
venijnige uitschieters van de braamstruiken met hun terugstaande doornen. Af
en toe kruist een fietspad vanuit de Wijk Buitenhof richting het
recreatiegebied in de Kerkpolder.
In ganzenpas over de Tanthofkade.
Het laatste stukje kade loopt langs de goudkust van Delft tot aan de
Kruithuisweg. Hier is de Tanthofkade onderbroken. Wandelaars moeten het
fietspad nemen, het tunneltje onder de Kruithuisweg door gaan en meteen
linksaf om het vervolg van de Tanthofkade op te zoeken. Ook hier weer een
echte kade met aan beide zijden een sloot; rechts ook enkele plassen en
links de bebouwing van de wijk Tanthof. De begroeiing is hier minder dicht.
Aan het eind van het licht slingerende pad maakt het pad plotseling een
scherpe bocht naar links en honderd meter verder weer een bocht naar rechts.
Langs de wijk Tanthof ligt een smalle strook met ruigten, vijvers en paden
als natuur- en recreatiegebied. Er werd gestopt om de oogst van kruiden en
grassen te bespreken.
Het recreatiegebied langs de wijk Tanthof.
De wandeling werd vervolgd richting het open veenweidegebied van de
twee polders waartussen de Tanthofkade loopt, links (oostelijk) de Lage
Abtswoudsepolder en rechts de Zouteveense Polder. Even werd er stil gestaan
nabij de plaats waar dichter Poot opgroeide; in de nieuwe gebouwen is een
bed & breakfast De Dichter gevestigd. Poot wandelde hier om naar de school in
Schipluiden te gaan.
Hier begint de kade met weilanden aan beide zijden.
De locatie van de vroegere boerderij van Poot.
Genietend van de weidse uitzichten stapten de
deelnemers aan de excursie flink door. Onderweg staan enkele metalen hekken
dwars op de kade zodat weilanden aan beide zijden van de Tanthofkade voor de
koeien te bereiken zijn; klaphekken zijn aangebracht voor wandelaars op de
kade. Op de achtergrond ligt de bebouwing van Schiedam. In de Zouteveense
Polder ligt nog een enkel herkenbaar perceel dat behoorde tot de Papsouse
uiterdijke. Dit zijn stukjes ontgonnen wildernis aan de andere kant van de
Tanthofkade, in eigendom van boeren in de Lage Abtswoudsepolder. De meeste
sloten van de overige uiterdijken zijn inmiddels gedempt of verland.
Een van de percelen van de Papsouse uiterdijke.
Aangekomen bij de Slinksloot, de hoofdwatergang die zorgt voor de afwatering
van de Zouteveense Polder, werd even gepauzeerd om deze imposante sloot, die
eindigt bij de Tanthofkade, een goed te bekijken.
De kade ligt hoog in het landschap.
De Slinksloot richting de Vlaardingsevaart.
De kade maakt nu een bocht
naar links; op de achtergrond ligt de weg Abtswoude; maar voordat de weg
werd bereikt wandelde men langs een stukje 'Nieuwe Natuur' met plasjes en
rietkragen.
De Tanthofkade liep vroeger over de toegang naar het erf van Abtswoude
64, waar indertijd de Ranch parketwinkel was gevestigd; na enige jaren
leegstand en brand is op die plek de huidige woning gebouwd. Het wandelpad
loopt nu langs het erf richting de weg Abtswoude. Van hier was het nog een
klein stukje lopen over de weg naar het eindpunt, de boerderij op Abtswoude
62. Deze boerderij wordt op dit moment gerestaureerd en het tussenresultaat
kon bewonderd worden, zowel buiten als binnen. Het blijkt een moedig project
te zijn, waar een lange adem voor nodig is. Als beloning voor de wandeling
genoten de deelnemers aan de excursie van een drankje en een knabbeltje in
de prachtige tuin bij de boerderij.
Abtswoude 62.
| 
